ECONOMIST: “ Madenci acısına hükümetin yanıtı DANIŞMAN TEKMESİ"

 

Economist dergisi, Türkiye’deki son gelişmeleri ve Soma faciasını ele aldığı makalesinde, “Başbakan Erdoğan’ın danışmanının yerdeki bir göstericiyi tekmelemesi hükümetin yanıtını temsil ediyor” diye yazdı.

“Soma’da 301 kişinin hayatını kaybettiği faciada çoğu madencinin ölüm sebebi olarak güvenliksiz çalışma şartları, hükümetin gevşek denetimi ve işletmeci firmanın çıkarını önde tutması” diyen haftalık İngiliz dergisi Economist, “Maden ocağında metan gazı sızıntılarına dair ihbarların dikkate alınmadı. Başbakan Erdoğan facia için ‘işin fıtratında var’ ifadesini kullandı ve  bir maden işçisine de yumruk atıp ‘İsrail dölü’ dedi. Başbakan Erdoğan’ın danışmanının yerdeki bir göstericiyi tekmelemesi hükümetin yanıtını temsil ediyor. Demokrasilerin çoğunda yaşanan felaket bakanları veya hatta başbakanı işinden edebilirdi. Muhalifler, Erdoğan’ın Ağustos ayında Türkiye’nin seçimle başa gelen ilk cumhurbaşkanı olma hayallerinin sona erdiğini düşündü. Geçen yılki Gezi protestolarından farklı olarak kurbanlar şehirli ‘Beyaz Türkler’ veya Kürt, Alevi azınlıklar değil, Erdoğan’ın Adalet ve Kalkınma Partisi’nin 12 yıllık iktidarı boyunca desteklediği muhafazakâr Sünnilerdi” şeklinde kaydetti.

Recep Tayyip Erdoğan’ın ‘darbe aldığı fakat tabanından güçlü bir destek gördüğünü de kaydeden İngiliz dergisi, “Başbakan’ın Köşk’e çıkış arayışı da devam ediyor. Erdoğan’ın Kürtler’ den gördüğü destekle Köşk’e çıkabileceği ve ülkenin laik muhaliflerinin de son umut olarak ‘Gülen Cemaati destekçilerini’ gördüğü yorumu yapılıyor. Yine de Erdoğan muhtemelen, oğulları ve yakın çevresi hakkındaki yolsuzluk soruşturmasını atlattığı gibi Soma’yı da savuşturacak. Erdoğan’ın Soma hakkında soruşturma açılacağı sözü vermesine rağmen bu sözüne inananların sayısının az” ifadelerini kullandı.

İşletmeci firmadan sekiz kişinin olayla ilgili tutuklanmasına rağmen tek yetkilinin soruşturmaya dâhil edilmemesine de dikkat çeken dergi, ‘İslamcı bir eylemci’ olarak tanıttığı bir kişinin de “Laikler tarafından zincirlenen dindar kitleler şimdi Erdoğan sayesinde kendilerini üstün görüyorlar. Yolsuzluk soruşturmasında olduğu gibi Soma’yı da görmezden gelecekler” şeklindeki sözlerini aktardı.

Muhalefetin  zayıf ve bölünmüş olduğunu belirten Economist dergisi, yabancı medyanın da hedef alındığını belirterek, “Alman Der Spiegel dergisi İstanbul temsilcisi Hasnain Kazim’ın, Somalı bir kişinin, ‘Cehenneme git Erdoğan’ sözlerini kullandığı için ölüm tehditleri aldığına da dikkat çektiği haberinde, “Almanya Cumhurbaşkanı Joachim Gauck, Nisan’daki ziyaretinde temel insan haklarındaki erozyonu eleştirdiğinden beri Almanya karşıtı sert söylemler de arttı. Almanlar, Erdoğan’ın Köln’de konuşmasında kışkırtıcı olabileceğinden endişeleniyor. Türkiye’nin Batılı dostları kaygılı” dedi.

ABD’nin eski Ankara Büyükelçisi Eric Edelman’ın, “Türkiye, istikrarsız bir dönemden geçen dünyanın bu kilit öneme sahip bölgesinde ABD’nin önemli bir ortağı olmalı. Başbakan’ın otoriterliğe yönelik eğilimindeki artış bunu giderek daha güç bir hale getiriyor” şeklindeki sözlerine de yer veren dergi haberinde, “Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün, uzun bir süre Başbakan’ın aşırılıklarını törpüleyecek bir isim olarak görüldü. Fakat Gül’ün Ağustos’ta başbakanlık koltuğuna geçme talebini Erdoğan’ın reddettiği söyleniyor. Erdoğan gelecek genel seçimlerde adayları kontrol etmek, AKP’yi Çankaya Köşkü’nden idare etmek istiyor. Erdoğan’ın cumhurbaşkanı olma tutkusu, özellikle Kürtlerin desteğiyle güvencede gibi görünüyor. Abdullah Öcalan’a, birçok tavizin yanında İmralı Adası’ndaki hapishaneden ev hapsine geçirileceği sözü verdiği söyleniyor. Ekonomik endişeler açısından da Ukrayna ve Körfez’den gelen para akışı cari açığın kapatılmasına yardımcı oluyor. Türkiye’nin enerji faturası da Irak Kürdistanı’ndan ucuz petrol gelmeye başladığında düşecek. Güçlü bir ekonomi, Erdoğan’a olan destek için önemli” değerlendirmelerinde bulundu.

“Gülen destekçileri ve ülkenin laik muhalifleri arasındaki ilişki ise ‘ironik’” ifadesini kullanan İngiliz dergisi haberine şöyle devam etti:

“Ordunun etkisizleştirilmesinde oynadıkları rol nedeniyle Gülen destekçilerinden hoşlanmayan Türkiye’nin laik muhalifleri, şimdi [Gülen Cemaati destekçilerini] son umut olarak görüyorlar. Erdoğan’ın yolsuzlukla bağlantılı olduğuna işaret eden tapelerin arkasında Gülen Cemaati olduğuna inanılıyor. Gülen Cemaati destekçilerinin en büyük kasedi cumhurbaşkanlığı seçimlerine sakladıkları söyleniyor. Ama bu geri tepebilir. Emniyet birimlerindeki ve diğer kurumlardaki binlerce Cemaat mensubu tasfiye ediliyor. Aralarında Türkiye’nin en büyük şirketi Koç Holding’in de bulunduğu firmalar Gülen’i desteklemekle suçlanıyor ve keyfi vergi denetimlerine tabi tutuluyor. Bir soru da, ‘ne kadar Gülen destekçisinin ordu kademelerine sızdığı’ sorusu. Erdoğan’a yakın bir kaynak, ‘Gülen destekçilerinin tespit edilmemek için viski içtiğini ve karılarının da mini etek giydiğini, balolarda dans ettiklerini’ iddia ediyor. Erdoğan’a yakın kaynak ise ‘Ama bu uzun sürmeyecek’ diyor”.