Dış basında bugün |"ABD-Türkiye ilişkilerine darbe, diğer krizlere sıçrayabilir" 28 Temmuz 2016 Perşembe

Dış basında bugün |"ABD-Türkiye ilişkilerine darbe, diğer krizlere sıçrayabilir" 28 Temmuz 2016 Perşembe Dış basında bugün | REUTERS: “TSK, KIRIK DÖKÜK BİR GÜÇ HALİNE GELDİ” Reuters Haber Ajansı, 15 Temmuz darbe girişimi sonrasına ilişkin gelişmeleri irdelediği analizinde, Türk ordusunun kırık dökük bir güç haline geldigini kaydetti. TSK’nin yeniden inşası birkaç yıl alacaktır ama yapılanmayı ve güveni yeniden inşa etmek çok daha uzun zaman alacak. İngiliz haber ajansı Reuters, “Darbe girişimi hızla çökertildi ama NATO’nun ikinci büyük ordusundaki bölünmeleri kızıştırıp gözler önüne serdi ve IŞİD, PKK gibi tehditlerle başa çıkma kabiliyetine dair soru işaretlerini beraberinde getirdi. Bu arada Türk ordusu kırık dökük bir güç haline geldi. Haftalar önce Suriye sınırını teftiş ederken PKK ve IŞİD’le mücadeledeki rolünden ötürü Türkiye medyasında çarşaf çarşaf övülen 2. Ordu Komutanı Adem Huduti şimdi darbecilikten yakalanan 360 general içindeki en üst rütbeli asker” dedi. Washington merkezli düşünce kuruluşu Atlantik Konseyi’nin Türkiye uzmanlarından Aaron Stein’ın, “Türk ordusu artık kırık dökük bir güç ve düzelmesi yıllar alacak. Darbeciler haydut bir fraksiyonun çok ötesinde. Huduti’nin kaybedilmesinin ötesinde, tüm güvenlik aygıtı artık PKK ve IŞİD’in yanı sıra bir başka tehdide daha odaklanmak zorunda” şeklindeki görüşlerine yer veren İngiliz haber ajansı, “Huduti ifadesinde darbeye katıldığını reddetti. Suçlu olsun olmasın, binlerce askerin gözaltına alınması, ordunun kendisini laik demokrasinin nihai koruyucusu addettiği bir ülkede Silahlı Kuvvetleri derinden sarstı” diye yazdı. Reuters analizinde ayrıca, TSK hakkında yazıları bulunan İngiliz gazeteci Gareth Jenkins’in “15 Temmuz’dan beri gördüklerimiz Türkiye ve TSK üzerinde gelecek 20-30 yıl etkide bulunacak bir sürecin başlangıcı. Devasa bir etkisi olacak. Son derece siyasileşen bir ordu göreceğiz. Kaçınılmaz olan güven kaybının operasyonel kabiliyetler üzerinde olumsuz etkisi büyük olacak” şeklindeki sözlerini aktarırken, eski NATO Avrupa Müttefik Kuvvetleri Yüksek Komutanı James Stravridis’in de “Darbe girişiminin sonuçları, Türk ordusunun hazır olma durumuna korkuutucu bir etki yapacak. Tam teşekküllü müttefiklik faaliyetleri kapsamında görevlerini yerine getirme kabiliyeti üzerinde güçlü bir olumsuz etkisi olacak. Darbe sonrası ordu maalesef iç ihtilaflara, bitmek bilmeyen soruşturmalara ve sadakat denetimlerine çok keskin biçimde odaklanacak, yani bir kurum olarak hayatta kalma mücadelesi verecek” şeklindeki değerlendirmelerine de yer verdi. Güvenlik aygıtındaki yeniden organize oluşun özel harekât polisine daha fazla rol vereceğini belirten Reuters, bunların şimdiden Erdoğan’ın sarayında daha görünür hale geldiklerini aktarırken analizini, New York’taki St. Lawrence Üniversitesi’nin Türkiye uzmanı Howard Eissenstat’ın, “Hükümetin orduda büyük temizlik yapmaktan başka seçeneği yok. Saflarında başka darbeci kalması ihtimalini kaldıramaz. TSK’nin yeniden inşası birkaç yıl alacaktır ama yapılanmayı ve güveni yeniden inşa etmek çok daha uzun zaman alacak” şeklindeki savlarına yer vererek noktaladı. DIE ZEIT: “TÜRKİYE’DE DEMOKRASİ MÜCADELESİ VERENLERE HAKSIZLIK EDİLMEMELİ” Die Zeit gazetesi, son gelişmeler ışığında Türkiye-AB ilişkilerini mercek altına aldığı haber analizinde, “Hiç kimse, Avrupa’nın bir parçası olmaktan vazgeçen bir Türkiye dilememeli” diye yazdı. Gazete ayrıca, “Bu ülkeyi kolaylıkla bir kenara itenler, Türkiye’de her gün demokrasi mücadelesi verenlere haksızlık ediyor” ifadesini kullandı. Almanya’da yayınlanan liberal çizğideki Die Zeit gazetesi, “Şimdilerde tuhaf bir memnuniyetle Türkiye’nin Avrupa’dan ziyade Ortadoğu’nun bir parçası olduğu söyleniyor. Bu ülkeyi kolaylıkla bir kenara itenler, Türkiye’de her gün demokrasi mücadelesi verenlere haksızlık ediyor. Hiç kimse, Avrupa’nın bir parçası olmaktan vazgeçen bir Türkiye dilememeli. Aynayı aynı zamanda kendimize de çevirmeyi ihmal etmemeliyiz. Zira Türkiye’de hemen tüm siyasi kesimler, Avrupa kıtasının başta mültecilere yönelik muamele olmak üzere derin bir inandırıcılık krizinde olduğunu düşünüyor” dedi. WASHINGTON POST: “ABD-TÜRKİYE İLİŞKİLERİNE DARBE DİĞER KRİZLERE SIÇRAYABİLİR” Washington Post gazetesi, Türkiye’nin Fethullah Gülen’i ABD’den iade talebi ve don gelişmeleri irdelediği haberinde, ABD ve Türkiye ilişkilerine herhangi bir darbenin bölgedeki diğer krizlere sıçrayabileceğini yazdı. “ABD-Türkiye ilişkilerine herhangi bir darbe, bölgedeki diğer krizlere sıçrayabilir” diyen Amerikan’nın politik konularda ağırlığı olan gazetesi Washington Post, “Türkiye, Gülen’in iadesini sağlamak için ABD üzerindeki baskıyı artırdı. Türk hükümeti, Gülen’in müritlerinin darbe girişiminin arkasında olduklarını söylüyor ancak ABD net kanıtlarda ısrar ediyor” diye kaydetti. ‘Türkiye’nin Gülen Talebi’ başlığını kullanan ABD’li gazete, “ABD, daha iyi kanıtlar olmadan (Gülen’i) iade etmemesi gerekir. Öte yandan Gülencilerin darbeye karıştığına Erdoğan’ın siyasi muhalifleri dahil, birçok Türk inandı” şeklinde kaydetti. Ankara’nın Gülen’in iade edilmemesi durumda ikili ilişkilere zarar verileceği yönünde örtülü uyarılarda bulunduğuna dikkat çeken gazete haberini, “En başta İŞİD karşıtı operasyonlar için büyük önem taşıyan İncirlik Üssü’nün etkileneceK. Ancak ABD’nin bölgede başka üs seçenekleri var” sözleriyle noktaladı. ITV NEWS: “TASFİYELER, BATI’DAKİ İNSAN HAKLARI GRUPLARI ARASINDA ENDİŞELERİ ARTIRACAK” ITV News haber portalı, son yaptırımlara ilişkin, “Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın darbe girişiminden sonra yaptığı tasfiyeler Türkiye’nin batıdaki müttefikleri ve insan hakları grupları arasındaki endişeleri artıracak” dedi. İngiliz haber portalı, “Türkiye medya kuruluşlarını kapatıyor, binlerce ordu mensubunun işine son verdi. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın darbe girişiminden sonra yaptığı tasfiyeler Türkiye’nin batıdaki müttefikleri ve insan hakları grupları arasındaki endişeleri artıracak” şeklinde kaydetti. ALJAZEERA: “TSK’DA CUMHURİYET TARİHİNİN EN BÜYÜK TASFİYESİ” El Cezire, Türkiye’de 15 Temmuz darbe girişiminin ardından bin 684 askerin TSK’den ihraç edilmesine dikkat çektiği haberinde, “Resmi Gazete’de yayınlanan karar Cumhuriyet tarihinin en büyük tasfiyesi” dedi. Katar merkezli El Cezire televizyonu, “El Cezire 15 Temmuz’da 240’tan fazla vatandaş hayatını kaybetti. Darbe girişimi sonrası orduda cumhuriyet tarihinin en büyük tasfiyesine imza atıldı. OHAL kapsamında alınan Kanun Hükümünde Kararname ile 149’u general 1684 asker Türk Silahlı Kuvvetleri’nden ihraç edildi. İhraç edilen subaylar yeniden TSK’ya kabul edilmeyecekler. TSK’dan çıkarılan asker kişiler, mahkumiyet kararı aranmaksızın askeri rütbe ve memuriyetleri alınacak ve bu kişiler yeniden TSK’ya kabul edilmeyecek. Bir daha kamu hizmetinde istihdam edilemeyecek, doğrudan veya dolaylı olarak görevlendirilemeyecek” şeklinde kaydetti. MOSCOW TIMES: “GÜZEL BİR DOSTLUĞUN BAŞLANGICI” Moscow Times gazetesi, Türkiye ile Rusya ilişkilerini ve Ağustos’ta gerçekleştirilmesi planlanan Erdoğan-Putin görüşmesine yer verdiği haberinde, “Güzel bir dostluğun başlangıcı olacak” diye yazdı. ‘Putin ve Erdoğan: Güzel Bir Dostluğun Başlangıcı’ başlığını kullanan Rus gazetesi, “Kasım ayında Türkiye tarafından düşürülen Rus uçağı krize yol açtı. Sadece birkaç ay önce Rusya ve Türkiye savaş eşiğinde idi. İki asır önce olduğu gibi dünya, iki güç arasındaki gerilimlerin nasıl yükseldiğini kaygıyla izliyordu. Ancak artık atmosfer değişti. Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek Rusya’yı ziyaret etti. Türk ordusunun bir kısmı, Erdoğan’ı 20. asır vari bir askeri darbe ile devirmeye deneyip başarısızlığa uğrarken bu olayın Moskova ile ilişkileri daha da yakınlaştırdığı gibi görünüyor”değerlendirmelerinde bulundu. Putin ve Erdoğan’ın 9 Ağustos’ta St Petersburg’da yapacağı görüşmeye ilişkin ise Moskow Times, “Kısacası iki ülke, birbirine adeta savaş ilan etmekten adeta kardeşçe bir dostluk ilan etmeye geçti, en az söylem olarak” dedi. Moscow Times, Rus siyaset uzmanı Vladimir Frolov’un Ankara ile Moskova arasındaki yeni ilişki konusunda “Pratikte bu, sadece Rusya’ya başlıca ortak rolünün verilmesi durumunda yürür.Erdoğan ile yaşanan ihtilaftan Putin, açık farkla galip çıktı” şeklindeki yorumunu aktardığı haberinde, “Rusya Dış ve Savunma Politikası Konseyi Başkanı Fiodor Lukyanov’un “Erdoğan halen yurt içinde galip geliyor ancak bölgede başarısız oldu, kendini bir çıkmazda buldu ve şimdi Batı’dan uzaklaşıyor. Güveneceği kimsesi yoktur” şeklindeki görüşlerine de yer verdi.