DIŞ BASINDA TÜRKİYE 5 Eylül 2016

WALL STREET JOURNAL: “FIRAT KALKANI ÖNEMLİ BİR ZAFER” Wall Street Journal gazetesi, Fırat Kalkanı harekatının beklenenden hızlı ve önemli bir zafer niteliğinde olduğunu yazdı. Amerikan iş çevrelerinin gazetesi Wall Street Journal, IŞİD’in sınırdan çıkarılmasına dikkat çektiği haber analizinde, “IŞİD’in ikmali için hayati önem taşıyan bir bölgeye erişiminden yoksun bırakılması beklenenden hızlı ve önemli bir zafer.15 Temmuz darbe girişiminden sonra gelen bu zafer Türkiye için önemli bir başarı oluşturdu” dedi. Harekatın zamanlamasının ABD’yi şaşırttığını ifade eden gazete, ‘Türkiye, İslam Devleti Güçlerini Suriye Sınırının Bir Bölümünden Çıkardı’ başlıklı haberinde, “Bu gelişme, Türk ordusunun hafta sonunda cihatçı gruba karşı ikinci bir cephe açmasından sonda meydana geldi. Önemli zafer, İslam Devleti’ni, yabancı savaşçı ve bomba yapım materyelleri ikmali için hayati olan bölgelere doğrudan erişimden yoksun bıraktı. Sınırdaki o alana erişimi kaybetmek, muhtemelen grubun ilan ettiği halifeliği korumasını ve tüm dünyaya terörist ihraç etmesini zorlaştıracak” şeklinde kaydetti. Elde edilen zaferin Fırat Kalkanı olarak adlandırılan Türkiye’nin müdahalesi aynı zamanda 15 Temmuz başarısız darbe girişiminin ardından istikrarı yeniden tesis etmek ve başarısız darbeden sonra binlerce subayın tasfiye edilmesine rağmen ordusunun hazır olma durumunun etkilenmediğini kanıtlamak için hala çabalayan bir ülke için önemli bir başarı olduğunu vurgulayan ABD’li gazete, “Türkiye, Cumartesi günü Çobanbey’i ele geçirdi. Pazar akşamı da Türkiye destekli isyancı Suriye güçleri Cerablus’tan Azez’e kadar uzanan bir toprağı kontrol ettiğinin açıkladı” dedi. Bir ABD yetkilisinin, “Bu, IŞID’le mücadede önemli bir adım. Bu teröristleri Türkiye ve NATO ile sınırdan püşkürtmek, uzun bir zamandır IŞİD karşıtı koalisyonun bir hefedi idi” şeklindeki sözlerini de aktaran Wall street Journal, “Hafta sonu kaydedilen kazanımlar, Türkiye’nin ordusu, Cerablus’u ele geçirmek için verdiği başarılı bir savaşı takip ediyor. Türkiye, bir yılı aşkın bir süre önce sınırlarından İslam Devletini çıkarmak için planları yapmış ancak bu planlar, ABD yetkililerinin, Türkiye’nin, ordusu yanında savaşmaları için topladığı Suriyeli isyancı güçlerinin kabiliyetlerine ilişkin kuşkuları ve Türkiye’nin Rusya ile diplomatik ilişkilerinin bozulması üzerine rafa kaldırılmıştı” diye yazdı. Türkiye’nin operasyon için stratejik hedefleri arasında Suriye içinde hem vatandaşlarını terör saldırılarından hem de kaçan Suriyelileri koruyacak bir tampon bölgesi de olduğunu belirten gazete, “Türkiye’nin hükümeti geçen ay, Moskova ile ilişkileri onardıktan ve misyonun stratejik hedeflerini, aynı bölgede görev yapan ABD özel kuvvetleriyle koordine etmekten sonra Fırat Kalkanı Operasyonu’na yeşil ışık yaktı. Operasyonun zamanlaması Washington’u şaşırttı ve beklenenden hızla zaferin, Cerablus ile Menbiç arasındaki yolun güvenliğini sağlamak için güneye doğru hareket eden Türk ordusu birlikler ile bölgedeki Suriyeli Kürt militanları arasında büyük çatışmalara yol açtı” şeklinde kaydetti. Türkiye ve ABD’nin Suriyeli Kürt savaşçılarını sınır bölgesinde toprak almama yönündeki sözünü tutmamakla suçladığını ve Türkiye’nin Kürt milisleri PKK’nın bir uzantısı olarak gördüğünü belirten Wall Streeet Journal, “Türkiye’nin askeri hedefini yeniden İslam Devleti’ni yenmeye odaklandırabilmesi için ABD, yakın müttefiki olarak gördüğü iki tarafın arasındaki gerilimleri düşürmek için hızla hareket geçti” diyerek haberini noktaladı. NEW YORK TIMES: “OBAMA G20’DE, TÜRKİYE İLE ÇATLAĞI ONARMAYA ÇALIŞTI” New York Times gazetesi, Çin’in evsahipliğiyle düzenlenen G20 Zirvesi sırasında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile ABD Başkanı Barack Obama arasında yapılan görüşmeye yer verdiği haberinde, Obama’nın Türkiye ile çatlağı onarmaya çalıştığını yazdı. Amerika’nın yüksek tirajlı gazetelerinden New York Times, “G20 Zirvesi sırasında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile ABD Başkanı Barack Obama arasında yapılan görüşmeyi irdelediği haberinde, “Obama, Türkiye ile ayrışmalarını gidermek için Erdoğan ile buluştu.Obama’nın görüşme sonrası kullandığı ifadeler Türkiye’de darbe girişimi sonrası ABD konusunda oluşan tepkileri yumuşatmayı amaçladı.Başkan Obama, Pazar günü Türkiye ile çatlağı, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı devirmeyi amaçlayan başarısız cabanın ertesinde Cumhurbaşkanına tam destek ifade ederek ve Amerika’nın komplocuları adaletin önüne çıkarmaya yardımcı olacağı sözünü vererek onarmaya çalıştı” ifadelerini kullandı. Başkan Obama’nın görüşme sonrası kullandığı ifadelerin Türkiye’de darbe sonrası ABD konusunda oluşan kızgınlığı yumuşatma hesabıyla yapılmış gibi görüldüğü belirten ABD’li gazete, “Obama, Türkiye’de darbe girişimi sonrası baskılar konusunda ise hiç bir şey söylemedi” dedi. Obama’nın aynı zamanda son dönemde Suriye’de başta olmak üzere iki ülkenin çıkarlarının ayrışmasının üzerini örttüğü değerlendirmesini yapan New York Times, “Türk kuvvetleri Suriyeli Kürtlerin ülkenin kuzeyinde daha fazla ilerlemesini önlemek için Suriye’ye müdahale etti” diye yazdı. Suriyeli Kürtler’in İslam Devleti ile askeri müdahalede onlara kritik önem veren ABD tarafından eğitildiğini ve donatıldığını da vurgulayan gazete, “Bu arada, Cumhurbaşkanı Erdoğan, Obama için geçen ay Türkiye’yi sehayat eden Başkan Yardımcısı Joe Biden’e göre daha uzlaşıcı oldu. Erdoğan’ın Pazar günü yaptığı açıklamada Gülen’in Türk hükümetini istikrarsızlaştırmak için Pennsylvania’daki evini kullanmasından şikayet etmedi ve sadece Türk Hükümenin Gülen hakkında ek hukuki kanıtları sunmayı planladığını söylemekle yetindi” şeklinde kaydetti. WASHINGTON POST: “SURİYE’NİN KUZEYİ’NDE SAVAŞ ALANI KARMAŞIKLAŞACAK” Washington Post gazetesi Fırat Kalkan Harekatının 2. Aşamasını ele aldığı haberinde, Türkiye müdahalesini genişlettiğine dikkat çekti. Amerikan Washington Post gazetesi, Türkiye’nin Suriye’nin kuzeyindeki müdahalesini genişlettiğini belirttiği haberinde, “Bu gelişme IŞİD üzerine ek baskı oluşturmakla birlikte ABD’nin müttefiklerinin (IŞİD’li) militanları yenme çabasına destek verdiği Suriye’nin kuzeyinde savaş alanını karmaşıklaştıracak” diye yazdı. Türkiye’nin Cumartesi günü İslam Devleti ile savaşan Suriyeli isyancılara destek amacıyla Suriye’ye ek tank ve asker göndererek 10 günlük askeri müdahalesinin kapsamını genişlettiğini ve ek Türk kuvvetinin Çobanbey kentine girdiğiniifade ettiği haberinde, “IŞİD hala Cerablus ile Çobanbey kentleri arasındaki alanı kontrol ediyor. 20 tank ve TSK’nın en az bir düzine zırhlı aracının dahil olduğu ek güç IŞİD’i Türkiye’nin sınırlarından uzaklaştırmayı amaçladı. Türkiye’nin Suriye müdahalesinin kapsamının genişletilmesi zayıflamakta olan İslam Devleti’ne ek baskı yaratacak ancak ABD’nin müttefikleri (IŞİD’li) militanları yenme çabasına destek verdi. Bu noktada Suriye’nin kuzeyinde savaş alanı daha da karmaşıklaştıracak” dedi. “Türk sınırı boyunca İslam Devleti’nden toprak alınması, aynı zamanda Suriye’nin Kürtleri o bölgeleri kontrol etmelerini de önlüyor ve Türkiye, İslam Devleti ile savaş kadar Kürt yayılmacılığını durdurmanın da müdahalesinin bir hedefi olduğunu gizlemiyor” diyen gazete, “Türkiye destekli isyancılar Cerablus’un güneyinde geçen ay ABD’nin desteğiyle Kürtlerin liderliğindeki bir güç tarafından İslam Devleti’nden kurtarılan Menbiç kenti istikametinde bastırırken birkaç defa Kürt ve Arap savaşçılarıyla çatıştı” diye yazdı. Türkiye’nin liderliğindeki operasyonun sonraki hedefinin ise başlıca bir İslam Devleti kalesi olan El Abab’ı kontrolü olacağını kaydeden ABD’li gazete, Kürtlerin de İslam Devleti ile mücadelelerinde sonraki hedefini El Abab olarak belirlediklerini ifade etti. JERUSALEM POST: “ABD’NİN BÖLGEDE AĞIRLIK KAYBI ARTACAK” Jerusalem Post gazetesi, Türkiye’nin Fırat Kalkanı harekatının bölge ve İsrail için ciddi etkilerinin olacağını yazdı. İsrail’in önemli gazetelerinden Jerusalem Post, “Ankara Gazze’nin sakin olmasını arzulaması için ek bir neden yaratırken, ABD’nin bölgedeki ağırlık kaybı artacak” dedi. Türkiye’nin Suriye’ye girmesinin İsrail’i nasıl etkilediğini irdeleyen İsrailli gazete, “Operasyon Ankara’nın Gazze’nin sakin olmasını arzulaması için ek bir neden yaratırken ABD’nin bölgedeki ağırlık kaybı artacak. Türkiye’nin Suriye’ye girmesinin ciddi etkileri olacak” diye yazdı. “Suriye’nin kuzeyine göreli olarak küçük bir operasyon olarak başlayan harekatın bölge ve Kudüs için önemli sonuçlarının olabileceğini bilen İsrail, elbette ki Türkiye’nin Suriye’nin içindeki hareketlerini dikkatle izledi” ifadelerini kullanangazete haberinde, İsrail Ulusal Güvenlik Konseyi eski Başkan Yardımcısı Eran Lerman’ın, “Türkiye’nin müdahalesinin İsrail üzerinde çeşitli etkileri olacak. Türkiye içinde bulunduğu ihtilaf sayısının azalmasını isteyecek. Bu çerçevede Hamas’ı frenlemek ve Gazze’de bir tırmanmanın olmaması Türkiye’nin çıkarına olacak” şeklindeki görüşlerine de yer verdi. “Bu, iyi haber. Kötü haber ise, Türk ordusunun operasyonunun ABD’nin bölgedeki azalan güç ve nüfuzunu bir kez daha ortaya koymasıdır” diyen gazete, “Washington ilk başka Cerablus operasyonunu destekledi ancak desteği, Türklerin harekatını Kürt düşmanlarıyla savaşmak için bir kılıf olarak kullanmaya başlamasıyla azaldı. ABD’nin duyduğu rahatsızlığa rağmen Türkiye operasyonunu sürdürdü” dedi. Lerman’ın Türkiye’nin Kürtlere yönelik harekete geçmesini ABD’nin hala bölgedeki stratejik ağırlığının ne ölçüde azaldığının yeni bir kanıtı olarak değerlendirdiğine de vurgu yapan Jerusalem Post, “Türkiye’nin verdiği mesaj, bir NATO müttefiki olduğu düşünüldüğünde daha da kaygı verici oldu. ABD’nin bölgedeki gerileyen ve etkisizleşen varlığı İsrail’in bölgesel ilişkilerin geliştirilmesinin önem taşıdığı yönündeki anlayışının arkasında bulundu. Bu anlayış Suudi Arabistan, Mısır, Lübnan ve Körfez ülkelerince paylaşıldı. Çoğu gözlemciler, Türkiye’nin müdahalesinin bir sonucunun hem İslam Devletini hem de Kürt isyancıları zayıflatarak Esad’ın iktidarına tutunmasına yardımcı olacağı görüşünde birleşiyor. Türkiye’nin hareketleri hem Rusya’nın hem de İran’in Suriye’deki çıkarlarının doğrultusunda. Yani Esad’ın ayakta kalmasını sağlamaktır” ifadeleriyle haberini noktaladı. ARUTZ SHEVA: “FIRAT KALKANI YPG’YE DARBE” Arutz Sheva gazetesi Fırat kalkanı harekatının YPG’ye darbe olduğunu belirtti. İsrail’de yayınlanan sağ çizgideki Arutz Sheva gazetesi, “Fırat Kalkanı Harekatında Türkiye’nin başarısı muhtemelen, cihatçı güce karşı ABD’nin liderliğindeki koalisyonla birlikte çalışmasından sonra Suriye’nin kuzeyinde toprak kazanan Suriyeli Kürt YPG’ye darbe indirecek. YPG’yi terörist bir grup olarak gören ve YPG’nin yayılmasından alarm duyan Ankara bu yaklaşımıyla, örgütü IŞİD’le mücadelede müttefik olarak değerlendiren ABD’den ayrıştı. İki haftadan kısa bir süre içinde elde edilen hızlı başarıyla Türkiye,daha güçlü görülüyor" diyor. TIMES: “HAREKAT, IŞİD İÇİN ÇOK BÜYÜK STRATEJİK VE SEMBOLİK DARBE” Times gazetesi, Türkiye’nin Suriye’nin kuzeyinde sürdürdüğü Fırat Kalkanı Harekatıyla IŞİD’in Türkiye sınırıyla bağlantısının kesilmesinin IŞİD için çok büyük bir stratejik ve sembolik darbe olduğunu yazdı. IŞİD’in Türkiye sınırıyla bağlantısının kesilmesinin IŞİD için çok büyük bir stratejik ve sembolik darbe olduğunu belirten İngiliz Times gazetesi, “500’den fazlası İngiliz olmak üzere, en az 86 ülkeden 27 bin İslamcının IŞİD’e katıldığını, bunların birçoğunun turist vizesiyle Türkiye’ye giderek sınırdan kaçak olarak Suriye’ye girdi. IŞİD silah kaçakçılığı ve diğer ihtiyaçlarının ikmali için de bu rotayı kullanıyordu. Avrupa’da terör saldırısı düzenleyecek IŞİD’liler de bu rota üzerinden gönderildi” şeklinde kaydetti. SÜDDEUTSCHE ZEITUNG: “BAŞARI, ERDOĞAN’IN HUKUK DEVLETİ KURALLARINA UYDUĞU ZAMAN ELDE EDİLİR” Süddeutsche Zeitung gazetesi Alman meclisinin 1915 Ermeni olaylarıyla ilgili soykırım kararının ardından gerilen Türkiye ile Almanya arasındaki ilişkileri konu alan yorumunda, “Büyük başarı Erdoğan içteki karşıtlarına davranırken hukuk devleti standartlarına uyduğu zaman elde edilir” diye yazdı. “Sembol niteliğindeki diplomatik jestleri basit birkaç cümle ile açıklamak her zaman mümkün olmaz. Devletler arasındaki ilişkilerin bir dizi kodu vardır. Büyükelçiler atanır, büyükelçiler geri çağrılır, müzakereciler bildirilerdeki kelimeler için kılı kırk yarar, Çin’de bile Almanya Başbakanı’nın Türkiye Cumhurbaşkanı’nı mı, yoksa Türkiye Cumhurbaşkanı’nın Almanya Başbakanı’nı mı ziyaret ettiği önem kazanır” diyen Alman gazetesi, “Formaliteden ibaret olan bu gibi güç gösterilerini aşabilen, iyi bir politikacı sayılır. Kazanan ve kaybedenler üretilir ama önemli olan uzun vadede kazanılacak başarıdır. Türkiye ilişkilerde başarı, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın örneğin NATO’lu müttefiklerine davranışında kurallara uyduğu zaman kazanılır. Daha büyük başarı ise Erdoğan içteki karşıtlarına davranırken hukuk devleti standartlarına uyduğu zaman elde edilir” şeklinde kaydetti. NEUES OSNABRÜCKER ZEITUNG: “BATILI POLİTİKACILAR ÖNÜNDE KÜÇÜLDÜKÇE, ERDOĞAN DAHA FAZLA GÜÇ KAZANIYOR” Neue Osnabrücker Zeitung gazetesi, Almanya hükümetinin meclisin Ermeni kararını yorumlayış şeklini ele aldığı yorumunda mülteci krizinin Türkiye’ye koz kazandırdığını belirterek, “Kesin olan, Almanya ve Avrupa Birliği’nin Türkiye ile mülteci mutabakatına varmakla şantaja açık hale geldiğidir. Cumhurbaşkanı Erdoğan bundan adamakıllı yararlanıyor ve Batılı politikacılar önünde küçüldükçe o daha fazla güç kazanıyor” diye yazdı. Alman gazetesi şöyle devam etti: “Başbakan Merkel, Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın önünde diz çöktükten iki gün sonra Ankara’dan olumlu haberler geldiğini açıkladı. Alman milletvekilleri IŞİD ile mücadele kapsamında uluslararası koalisyona stratejik destek amacıyla İncirlik üssünde görev yapan Alman askerlerini ziyaret edebilecek. Bu iyi bir haber. Alman silahlı kuvvetleri ‘parlamentonun’ ordusu olduğu için parlamenterler gönderdikleri askerlerin hangi şartlar altında görev yaptıklarını kontrol etmek zorunda. Ancak bu iznin çıkmasında rol oynayan şartlar keyif kaçırtıcı. Bundan sonra kim bilir neler olacak? Kesin olan, Almanya ve Avrupa Birliği’nin Türkiye ile mülteci mutabakatına varmakla şantaja açık hale geldiğidir. Cumhurbaşkanı Erdoğan bundan adamakıllı yararlanıyor ve Batılı politikacılar önünde küçüldükçe o daha fazla güç kazanıyor”. WELT: “TÜRKİYE, VİZE KONUSUNDA BEKLEYECEK” Welt am Sonntag gazetesi Türk hükümetinin vize serbestisi konusunda geri adım atarak, AB’ye iki ay daha süre tanıyacağını ileri sürdü. Welt am Sonntag gazetesi Türk hükümetinden yetkililere dayandırarak verdiği haberinde, Türkiye’nin vize serbestisi konusunda Avrupa Birliği’ne taviz vermeye hazır olduğunu savundu. Gazete, Türk hükümetinin şimdiye dek dile getirdiği, Avrupa Birliği’nin Türkiye’ye ekim sonuna dek vize serbestisi tanınması talebinde ısrar etmeyecek. Haberde, “vize serbestisinin Kasım ya da Aralık ayına sarkmasının Türk hükümeti açısından bir sorun teşkil etmeyeceği” bilgisine yer verildi. Ancak Türk hükümetinin vize serbestisinin mutlaka bu yılın sonuna dek tanınmak zorunda olduğunun altını çizdiği vurgulandı. Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu AB yetkililerine, ekim sonuna dek Türk vatandaşlarına vize serbestisi tanınmaması halinde, Türkiye ile AB arasındaki mülteci anlaşmasının feshedileceğini vurgulamıştı. AB’nin de vize serbestisi konusunda Türkiye’ye karşı uzlaşmacı bir tavır içine gireceği belirtildi. Welt am Sonntag aynı haberinde Brüksel’deki yetkililerden aldığı bilgilere dayanarak, vize serbestisi konusunda sorun teşkil eden Terörle Mücadele Yasaları’nda reformlar konusunda Türk hükümeti ile yakınlaşma sağlandığını yazdı. Ancak gazete bu konuda ayrıntıya yer vermedi. AB ile Türkiye arasında sağlanan mülteci anlaşması, Türkiye’nin yasadışı yollardan Yunanistan’a giden sığınmacıları almasını, bunun karşılığında AB’nin Türkiye’den mülteci almasını, AB’nin Türkiye’ye mültecilerle ilgili projeler için mali yardım yapmasını ve Türk vatandaşlarına Schengen Bölgesi için vize serbestisi tanınmasını öngörüyor. Türkiye’nin vize serbestisi için AB’nin kendisinden talep ettiği 72 kriteri yerine getirmesi gerekiyor. Henüz yerine getirilmeyen kriterden en tartışmalı olanı Terörle Mücadele Yasaları’nda reforma gidilmesi. Türk hükümeti buna karşı çıkıyor. Avrupa Parlamentosu, Türkiye beş kriterin tamamını yerine getirdikten sonra vize serbestisi konusunu gündemine alacağını açıklamıştı.