70 sonrası devrimci hareket A- Devrimci Yol

Devrimci Yol, 1980 öncesinde, canlı bir sosyal dinamik üzerine oturmuş, politikaya, sınıf mücadelesine ve örgütlenme sorunlarına bakışı, bu toplumsal dinamigin etkisi altında şekillenmiş bir hareketli. Genel küçük-burjuva ilerici harekctliligi karşısında faşist terörün yogunlaşması, kitlesel bir anti-faşist mücadelenin de nesnel zeminini oluşturmuş, faşist teröre tepki duyan kitlesel bir taban oluşmuştu. İşte Dev-Yol bu anti-faşist demokratik küçük-burjuva tepkinin siyasal plandaki en dolaysız temsilciligini üstlcndi. Kendiliğinden gelişen bu mücadelenin siyasal tcmsiciliğini üstlcnmesi, Dev-Yol'un parti, sosyalizm, sınıf mücadelesi vb. anlayışlarında da dogrudan yansımalarını buldu. Dev-Yol süreç içerisinde, THKP-C çizgisini bu "yeni ihtiyaçlar" dogrullusunda yorumladı. Silahlı öncü mücadelesi ilc kitle mücadelesi arasında, THKP-C çizgisindeki birincisi lehine ağırlık, Dev-Yol çizgisi tarafından kitle mücadelesi lehine değiştirildi. Öncü savaş, PASS gibi tezler, iç savaş görüşünün devreye sokulmasıyla zımni olarak tcrkcdildi. Küçük-burjuvazinin dağınık, yerel, kendiliğinden anti-faşist demokratik mücadelesi, Dev-Yol'un örgütlenme anlayışına da, yerellik ve kendiliğindencilik doğrultusunda etkilerde bulundu. Tam da bu özellikleri nedeniyle Dev-Yol, Türkiye solunda haklı olarak partileşınc sürecini kronik bir sürece dönüştüren bir yapı olarak değerlendirilir. Aşağıda, Dev-Yol çizgisini değerlendiren iki ayrı pasaj bu "kronik" anlayışı yeterli açıklıkta rcsmctmcktcdir. " ... (Dcv-Yol'un-E.E) kendi örgütlenmesi, parti haline dönüşmesi bir sürece yayılmış, halkın kendi örgütlenmesinin ele alındığı, halk örgütlenmelerinin yaratıldığı bir sürece bağlı kılınmıştır .. " (T. Akçam, Sosyalisı Birlik dergisi, Ekim 1989, s.7 ) " ... Dedik ki, bizim amaçladığımız parti, bugünkü SBKP gibi revizyonist bir parti haline gelmesin. Bunun ideolojik, teorik, pratik düzeyde önlemlerini biz şimdiden ele alalım ki, biz devrimi başanya ulaştırdıktan sonra fasiı bir daire içinde aynı noktaya gelmeyelim. Bizim parti anlayışımız ın yanı başında, kitleleri örgüt/emekıeki temel yaklaşımlarımızırı somut ifadesi oları direniş komiteleri tezlerimiz yatmaktadır." (İşte Röporıaj, M. Pckdcmir, s.44 ) Genel planda örgütsüzlüğün ve kendiliğindenciliğin teorisi olan bu sözler, Devrimci Yol'un dcmokrasici karaktcriyle doğrudan bağlantılıydı. Devrimci Yol için demokrasi sorunu son dcreec kritik bir öneme sahipti. Zira geleceğin "demokratik sosyalizmi" ancak bu sürecin içinden, onun bir ürünü olarak ortaya çıkabilirdi. Dolayısıyla; "Türkiye' de faşizme karşı mücadelenin esası ( ... .)Avrupa' daki gibi mevcut demokrasi/erin faşist karşı devrime karşı korunması değil, Avrupa' daki gibi demokrasi/erin gerçekleştirilmesi için toplumdaki demokratikleşmenin üst yapıda böyle bir politik düzen gerçekleştirebilecek düzeye yükseltilmesi hedefine yönelmiş bir demokratik devrim sürecini tamamlamayı esas alan bir mücadeleye bağlı kılınması gerektiği ortaya çıkmaktadır." (DY savunması, Faşizm/e Mücadelede İkili Görev, dil bozuktugu savunmaya ait- E.E.) Örgüt sorununa yaklaşımı "örgütsüzlük" olan, demokrasi sorununa yaklaşımı ise" Avrupa'daki gibi dcmokrasilerin" Türkiye'ye yerleştirilmesi olan bir akım için, "zor dönemde" yönelinecek tck bir yol vardı. Tasfiyecilik! Nitekim öyle de oldu. Bu akımda tasfiyecilik, daha 12 Eylül'ü izleyen ilk yıllarda hakim bir çizgiye dönüşmüş bulunuyordu. Dev-Yol, dagınık, yerel bir anti-faşist mücadele üzerine yükseldiği ve bu zemin üzerinde kendiliğindenci bir örgüt anlayışına sahip olduğu için, tüm "gözkamaşlırıcı" yığınsallığına karşın, 12 Eylül'de en kolay darbe yiyen ve bir kaç ay içinde dağılan yapılanma oldu. Anti-faşist mücadelenin, kitle hareketliliğinin gerilcdiği 12 Eylül'ün hemen ardından, ciddi bir siyasal ve ideolojik bunalımla yüzyüze geldi. Artık uzun bir tasfiye dönemi başlamıştı ... 1982'de ilan edilen toparlanma süreci, 1983'dc bizzat ilan edenler tarafından tasfiye edildi. Bu süreci örgütlenme görevlerine yan çizildiği, dahası "örgüt" fikrine karşı savaşımın açıldığı uzun bir dönem izledi. Halk hareketliliği üzerine yükselmeyen bir örgütlenmenin "bürokratik" olacağı iddiasıyla, örgüttenrnek halk hareketinin yükseleceği döneme dek ertelendi. Ne var ki, "demokrasi mücadelesi" taşıdığı kritik önemden dolayı ertelenemezdi; örgüt olmadığına göre demokrasi mücadelesi kitle örgütlerinde ve sosyal-demoknıt partiler içerisinde verilecekti. Böylece örgütsözlüğün teorisi yapıldığı gibi, pek çok kadronun sosyal-demokratlaşmasınm yolu açıldı. Sınıf ve kitle hareketinde başlayan nispi canlanma döneminde, Dev-Yol'da yeniden kısmi de olsa toparlanma çabaları görüldü. Ne var ki bu toparlanma çabaları yaşanan yenilginin ideolojik-sınıfsal temellerini kavramak çabası üzerinde yükselmedi. Bu alanda bir değerlendirmeden uzun dönem ısrarla kaçınıldı. Daha sonraki süreçte Dev-Yol yenilginin nedenini keşfetti! Yenilginin nedeni ideolojikti ve bu Marksizmin yaşadığı evrensel krizle doğrudan bağlantılıydı. Dolayısıyla, Dev-Yol, yenilginin ardından kendini değerlendirmekten ziyade, Marksizmi "değerlendirme" çabalarıyla uğraşu. Bu yaklaşımın kendisi ise DevYol'un kendi geçmiş mücadelesini temelde aklamaya, ama sosyalizmin sorunlarına inkarcı bir bakışla yaklaşmaya götürdü. Dev-Yol nezdinde liberal bir demokratizm, sosyalizm eğilimi karşısında kesin bir otorite sağladı. Bu sürecin ardından, TBKP'yi andıran argümanlarla, solun kendisini yenilernesi gerektiğinden, eski tarzla kitlelere seslenilemeyeccğinden sözedilmeye ve "marjinalliktcn kurtulma"nın yolu olarak saf bir demoknıtizm platformu önerilmeye başlandı.* Bugün Dev-Yol, parti sorununun "nasıl bir sosyalizm?" sorusuna verilen yanıta baglı olarak çözülecegini;** demokratik bir sosyalizmi inşa edebilecek bir "parti modeli"nin gerekli oldugunu savunmaktadır. Parti daha bugünden "sosyalizm"in nüveleri olacak, kitlelerin yönetme alışkanlıklarını geliştirecek halk örgütlülükleri üzerinde yükselebilir. Kitlelerin yönetme alışkanlıkları ise ancak "gizlilik ve zorlukların sınırlarına takılınay an" örgütlenmelerde ve demokrasi şartlarında mümkün olabilir vb ... Dev-Yol dün de sivil toplurucu Birikim çevresinin önemli ölçüde ideolojik etkisi altındaydı. Ne var ki bir kitle dinarnizınİ üzerinde yükseliyor olmak, fiili bir anti-faşist mücadelenin varlıgı, bu ideolojik argümanların arkasındaki reformİst damarı tali plana bırakabiliyordu. Oysa anti-faşist mücadele koşullarının ortadan kalktıgı, küçük-burjuva hareketliliginde genel planda bir durgunlugun yaşandıgı bugün, bu d�mokrasici bakışın reformİst karakteri daha da belirginleşmektedir. Dev-Yol kitle tabanını yitirdiği gibi, kadroları açısından da ciddi bir ideolojiksiyasi erozyonla yüzyüze kalmış durumdadır. Geçmiş küçük-burjuva pratiğin şekillendirdiği, uzun bir tasfiye döneminin derin bir manevi erozyona sürüklediği bu kadrolar, bugünkü ideolojik-politik bunalımı köklü bir şekilde üzerlerinde taşıyorlar. İşçilerin Sesi'ne göre" ... öncü/erin önündeki engel de demoralizasyondur, öncü kadrolar açısından sorun yalnızca politik değil, psiko politiktir." (26. sayıya ek) Dev-Yol'un kendini ideolojik-sınıfsal planda aşamamasının, daha da ötesi, demokrasici yaklaşımı derinleştirmesinin bugün onu getirdiği nokta, daha derin bir ideolojik-siyasal krizin ötesinde, tümden bir yokoluştur. Demokrasi, sosyalizm ve örgüt sorununa yaklaşımı liberal küçük-burjuva bir bakışaçısını aşamayan Dev-Yol açısından; öncü kadroların "psiko-politik" bir sorunla karşılaşması ne denli kaçınılmazsa, bugün kendi kadrolarına yönelik olarak düzenlediği ankette "Marksizm geçerli midir?" sorusunu sorması da o denli kaçınılmazdır.

Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

PAPAZIN BAĞI: BİR CENNET PARÇASININ HİKAYESİ...

ANKARA’NIN İKİ YÜZYILANA DAMGA VURMUŞ BİR TARİHİ YAPIT: ABİDİNPAŞA KÖŞKÜ

şarap,kadın,şiir...-şiir-