BBC: “BAŞKANLIK SİSTEMİ VE REFERANDUM TARTIŞMALARI YATIRIMCIYI TL’DAN KAÇIRDI”

 

BBC, Başkanlık sistemi ve referandum gündeminin yatırımcıyı TL’den kaçırdığını yazdı.

İngiliz yayın kuruluşu BBC, “Başkanlık sistemi, yeni anayasa ve gelecek yıl düzenlenebilecek olası bir referandum beklentilerinin gündeme gelmesiyle birlikte en belirgin tepki Türk Lirası’nın değerinde ortaya çıktı. Eylül ayında Moody’s’in Türkiye’nin notunu TL’de başlayan zayıflık, Başbakan Binali Yıldırım’ın geçen hafta yeni anayasa önerisinin yakına Meclis’e geleceğini ve başkanlık sistemini de içinde barındıracağını söylemesiyle hız kazandı. Başkanlık sistemi konusunun gündeme gelmesiyle birlikte 15 Temmuz darbe girişimi ardından 3,09’u aşarak rekor kıran Dolar/TL kuru, 3,10’u da aşarak yeni bir rekor kırdı” şeklinde kaydetti.

Londra merkezli ekonomik araştırmalar kurumu Capital Economics’ten gelişen piyasalar ekonomisti William Jackson’ın, “Yatırımcıları Türkiye konusunda en çok endişelendiren konuların başında ülkenin yeniden bir seçim döngüsüne dolayısıyla da belirsizliğe girmesi oldu. 2015’teki genel seçimler döneminde hem TL’de hem de hisse piyasasında oynaklık çok artmıştı. Yine benzer bir referandum ya da erken seçim döngüsünde oynaklığın artması olası. Yatırımcılar açısından uzun vadede daha önemli olan konu, referandumla kabul edilecek bir başkanlık sisteminin otoriter yapıyı güçlendirip kurumların işleyişini zayıflatması şeklindeki  görüşlerine  de yer veren BBC, “Yargı sisteminin işleyişindeki sorunların artması halinde ticari hayat olumsuz yönde etkilenebilir, yatırımlar azalabilir. Ayrıca, referandum sürecinde TL’nin değerinde sert dalgalanmaların olabileceği uyarıları yapılıyor” dedi.

Uluslararası danışmanlık şirketi Global Resource’tan Atilla Yeşilada’nın “Yeni bir seçim döngüsü kamunun bütçe dengesine ve Merkez Bankası’nın para politikasına olumsuz yansıyabilir” şeklindeki sözlerini de aktaran BBC şöyle devam etti:

“Zaten darbe girişimi sonrası başlayan popülist bütçe-parasal duruşun iyice gemi azıya alması ihtimali var. Yani, bütçe açığı artabilir, faizler TL’yi dışsal şoklara karşı koruyamayacak değerlere düşürülebilir.Son olarak Maliye Bakanı Naci Ağbal’ın açıkladığı verilere göre Eylül ayında bütçe açığı 16,9 milyar TL olarak gerçekleşmişti. Geleneksel olarak Aralık ayında büyük bütçe açığı veren Türkiye için son Eylül ayı verisi, Aralık ayı bütçe açıkları dışarıda tutulduğu zaman bir rekordu. Yatırımcılar demokrasinin ne düzeyde işlediğine değil, istikrarın ne boyutta olduğuna odaklanır. Merkez Bankası’nın para politikası ise gevşemeye devam ediyor. Perşembe günü Ekim ayı toplantısını gerçekleştirecek olan Para Politikası Kurulu, son 7 aydır faiz indirimi gerçekleştirerek borçlanma maliyetlerini düşürmeye çalışıyor. Başta Uluslararası Para Fonu (IMF) olmak üzere pek çok uluslararası kuruluş, enflasyonun yüzder 7,30’la hedefin üzerinde seyrettiği Türkiye’de para politikasının daha da fazla gevşetilmemesi gerektiğini söylüyor”.

 

BBC haber analizini, Renaissence Capital küresel araştırmalar birimi başkanı Michael Harris’in,”Meclis’e gelecek yeni anayasa teklifi çok belirleyici olacak. Eğer muhalefetle uzlaşmayı hedefleyen ve çok büyük tepki çekmeyen bir metin gelirse, gelecek yılın ilk çeyreğinden itibaren Türkiye ekonomisinde bir ivmelenme olabilir. Yatırımcılar demokrasinin ne düzeyde işlediğine değil, istikrarın ne boyutta olduğuna odaklanır. Piyasa açısından en ideal sonuç Adalet ve Kalkınma Partisi’ne (AKP) istediğini başkanlık sistemini veren ancak muhalefetin talep ettiği denetim mekanizmaqlarını da içeren bir anayasa metninin Meclis’te AKP, CHP ve MHP tarafından kabul edilmesi. AKP’nin uzlaşma aramayan bir anayasa metni Meclis’e getirmesi durumunda ise senaryo daha karanlık olacak. Eğer muhalefetin büyük tepkisini çekecek bir metin getirirlerse, amacın erken seçimle Meclis’teki sandalyelerin yüzde 60’ını kazanmak olduğu görülecek. Bu senaryoda belirsizlik 2017 sonuna kadar devam edebilir ve seçim süreci de çok daha sert tartışmalara gebe olur” şeklindeki sözlerine yer vererek noktaladı.