DEUTSCHE WELLE: “EKONOMİSTLERE GÖRE, TEK ÇARE FAİZ ARTIŞI”

 

Deutsche Welle; TL’nin dolar karşısında son dönemde yaşadığı sert değer kaybına dikkat çektiği haberinde,  “Türkiye’de kamu kurumlarına sözleşmeleri TL ile yapma zorunluluğu getirildi. Erdoğan da ‘Yastık altındaki dövizleri bozdurun’ çağrısı yaptı. Ekonomistler ise bu adımların TL üzerindeki baskıyı hafifletmesini beklemiyor” yorumunda bulundu.

“TL’nin dolar karşısında son dönemde yaşadığı sert değer kaybının ardından hükümet önce kamusal sözleşmelerin TL üzerinden yapılacağını açıkladı” diyen Alman yayın kuruluşu, “Ardından Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan yastık altındaki dövizlerin bozdurulmasını istedi. Başbakan Binali Yıldırım da perşembe günü bir dizi önlem açıklanacağını duyurdu. Ancak ekonomistler bu adımların TL üzerindeki baskıyı hafifletmesini beklemiyor” şeklinde kaydetti.

QNB Finansbank Ekonomisti Deniz Çiçek’in, “Dövize olan talebin bu karardan etkileneceğini düşünmüyorum. Tüm sözleşmeleri ve borçlanmaları ulusal para cinsinden yapmak elbette finansal istikrar açısından en ideali. Ancak işlemlerin yabancı parayla yapılmasının TL’ye olan güvenin zayıf olmasıyla ilgili olduğuna da dikkat çekmek lazım. Bu şartlarda şirketler için Türk Lirası cinsinden uzun vadeli fonlama bulmak çok mümkün olmayacaktır” şeklindeki değerlendirmelerine de yer verdi.

“Son dönemlerdeki bölgesel siyasi gerilim, Türkiye’de darbe girişimi sonrası operasyonlarla birlikte yükselen tansiyon, ABD’de Donald Trump’ın zaferinin ardından dolardaki güçlenme eğilimi nedeniyle TL değer kaybediyordu” ifadelerini kullanan Alman yayın kuruluşu, “Neredeyse her gün dolara karşı tarihi düşük seviyesini yenileyen TL, dolar karşısında en çok değer kaybeden, gelişmekte olan ülke para birimlerinden biri oldu. Cumhurbaşkanı Erdoğan, cuma günü ‘Yastık altı dövizleri altın ve TL’ye dönüştürün, faizleri düşürün’ çağrısı yapmıştı. Erdoğan’ın çağrısı sonrası TL, Amerikan Doları karşısında tarihi düşük seviyeye geriledi ve 3.60’a kadar inerek yeni tarihi zirvesini gördü. Başbakan Binali Yıldırım da geçen hafta bundan böyle kamusal sözleşme ve yatırımların bedellerinin TL olarak belirleneceğini açıkladı. Bu açıklamanın ardından Borsa İstanbul, cuma günü tüm nakdi varlıklarını TL’ye çevirdiğini ilan etti. Cuma günü ayrıca Ekonomi Koordinasyon Kurulu (EKK) toplantısı yapıldı ve Başbakan Yıldırım alınacak tedbirlerin perşembe günü duyurulacağını ilan etti” dedi.

Londra’da merkezli Nomura’nın gelişmekte olan piyasalar ekonomisti İnan Demir’in, “Muhtemelen açıklanacak önlemler döviz likiditesine yönelik önlemler olacak. Ama faiz artırımı dışında bir önlemin etkili olmasını pek beklemiyorum açıkçası. TL bir kısır döngüye girmek üzere. Büyük bir faiz artışı yapılmadığı takdirde TL’de daha fazla değer kaybı yaşanabilir. Son dönemdeki veriler liradaki değer kaybına rağmen yerli hesap sahiplerinin döviz varlıklarını arttırdığını gösteriyor. Bu daha zayıf bir TL beklentisinin döviz satın almaya yönlendirdiğini ve bunun da TL’yi daha da zayıflattığını gösteriyor ki bu kısır bir döngünün tanımıdır. Merkez Bankası’nın büyük bir faiz artışıyla bu kısır döngüyü kırmasını bekliyoruz. Bu durum büyümeyi negatif etkileyecek. Ancak TL’nin daha fazla değer kaybetmesine izin verilmesi halinde bu kurumların bilançolarını da alt üst edecek ve vereceği hasar daha da ağır olacak” şeklindeki görüşlerini de aktaran Deutsche Welle, Rabobank Gelişen Piyasalar Kur Stratejisti Piotr Matys’in “Yapılan açıklamalar piyasaya güven vermedi ve sermaye çıkışlarını engellemek için yetersiz kaldı. Başbakan Binali Yıldırım yabancı yatırımcılara sermaye kontrolleri getirilmeyeceği konusunda güvence vermeye çalıştı. Ancak bu tür açıklamaların ABD seçim sonuçları ve Türk siyasetindeki çalkantılı olaylar neticesinde bozulan piyasa güvenini eski haline getirmesi muhtemel değil. TL’deki satış trendi yerel ve dış faktörlerin neden olduğu bir güven sorunuyla alakalı. Bu güven geri gelmeden lira savunmasız kalmaya devam edecek” şeklindeki sözlerine de yer verdi.

Merkez Bankası verilerine göre döviz tevdiat hesapları TL’deki değer kaybına rağmen son dönemde artış gösterdi. Merkez Bankası verilerine göre Türk şirketlerinin döviz açık pozisyonları Eylül 2016 itibariyle 212.8 milyar dolar civarında bulunuyor.