JERUSALEM POST: “TÜRKİYE, SURİYE’NİN DOĞUSUNDA ÇOK ÖNEMLİ BİR OYUNCU OLACAK”

Jerusalem Post gazetesi, geçen hafta Suriye ile ilgili olarak Rusya, Türkiye ve İran tarafından yapılan ortak deklarasyona dikkat çektiği haberinde; Rusya’nın savaş sonrası Suriye’nin yeniden dizayn edilmesinde başlıca bir oyuncu olabilmek için Türkiye ile birlikte çalışmak istediği belirtilerek, “Türkler oyunda esas bir oyuncu ve Suriye’nin doğusunda çok önemli bir oyuncu olacak” dedi.

İsrail’in yüksek tirajlı gazetelerinden Jerusalem Post gazetesi; ‘Suriye’de Bir Rus Barışına Doğru Mu ?’ başlıklı yazıda üçlü deklarasyona dikkat çekerek, “Halep’teki zarferle güçlenmiş olan Rusya Türkiye ve İran ile birlikte ve ABD olmadan Suriye’deki iç savaşı çözmeye yönelik bir diplomatik rotayı tesis etmeye çalıştı.

ANKA’ya göre; Ulusal Güvenlik Etüdleri Enstitüsü’nden Rus uzmanı Sarah Fainberg, Rusya’nın savaş sonrası Süriye’nin yeniden dizayn edilmesinde başlıca bir oyuncu olabilmek için İran’ın yanısıra Türkiye ile birlikte neden çalışmak istediğini belirtirken nedeni olarak da “Türkler oyunda esas bir oyuncu ve Suriye’nin doğusunda çok önemli bir oyuncu olacak” diye gösterdi.

Buna karşın diplomatik bir çözüme yönelik adımların başarısının kesin olmadığını, Rus-Türk-İranlı üçgeninin dışındaki oyuncuların tepkilerinin şu aşamada henüz öngörülemediğini söyleyen Lynfield, Washington’un Suriye sahnesine Moskova’ya bırakmış olması nedeniyle üçlü yaklaşımın belli bir mantığının olduğunu belirterek “Ruslar ve İranlılar Esad’a, Türkiye ise, isyancılara baskı yapabilir”görüşünü savundu.

Moskova deklarasyonunun Rusya’nın Ankara Büyükelçisi Andrey Karlov’un öldürülmesinden bir gün sonra açıklandığına dikkat çekildiği yorumda Tel Aviv Üniversitesi’nden Türkiye uzmanı Hay Eytan Cohen Yanarocak’ın her iki ülkenin başkentinden gelen, olayın ikili ilişkileri raydan çıkarmayacağı açıklamalarına işaret ederken yaptığı “Bunun da bir cinayet gibi trajik bir olayı olsa bile Türkiye ve Rusya’nın işbirliğini yapabileceğini vurguladığı” değerlendirmesine yer verildi.

Yorumda, bir zamanlar iki ülke arasında gidirilmeyecek kadar büyük bir görüş ayrılığı gibi görünen, Türkiye’nin herhangi bir Suriye çözümünün bir parçası olarak Esad’ın uzaklaştırılması ısrarının artık yakınlaşan ilişkilerde bir engel olması pek beklenmediği belirtilirken de Suriye liderinin gittikçe Ankara için önemi azalan bir öncelik olduğu öne sürüldü.

Ankara’nın, Kürtlerin Suriye’de bir koridor oluşturmalarının engellenmesinin Esad’ın uzaklaştarılmasından "çok daha büyük bir öncelik" olarak gördüğü savunulduğu yazıda INSS’in Türkiye uzmanı Gallia Lindenstrauss’un değerlendirmeleri de aktarıldı.

“İran ve Rusya’nın (Suriye’de) Esad lehindeki müdahalelerinden sonra Türkiye, Esad’tan kurtulmanın çok zor olacağını anlıyor ve kısa vadede böyle bir hedef için çalışmıyor” görüşünü öne süren Lindenstrauss, TSK’nın Suriye’nin kuzeyinde yürüttüğü Fırat Kalkanı operasyonunun da Rusya’nın onayına bağlı olduğunu savundu.

Lindenstrauss, “Türk askerlerinin, rejim güçleri ve Ruslardan fazla engel olmadan faaliyet göstermeleri, bu konuda Türkiye ile Rusya arasında bir anlayış olduğunu gösteriyor” dedi.

Jerusalem Post’un yorumunda  Türkiye’nin Rusya’ya yakınlaşmasında kısmen 15 Temmuz darbe girişiminin Moskova tarafından hemen kınanmasının rol oynadığının altı çizilirken Türkiye’nin Türklerin açısından Rusya’ya Batı’ya karşı bir koz olarak ihtiyaç duyulduğu görüşü dile getirildi.

İki ülkenin enerji alanındaki büyük projelerin varlığına da vurgu yapan İsrailli gazete, “Tüm bu faktörler, Rusya’nın Türkiye üzerinde çok nüfuzu olduğu anlamına geliyor. Büyükelçinin öldürülmesi, Ankara’ya daha çok savunma durumuna sokuyor çünkü onu koruma yükümlüğünü yerine getiremedi” diyerek haber analizini noktaladı.