Wall Street Journal "Kürtler ve Türklerin birbirlerine daha çok ihtiyacı var”

 

   
  Wall Street Journal gazetesi, Irak’taki son gelişmeleri irdelediği haber analizinde, “Eğer Irak dağılırsa Türkiye’nin ekonomik ve güvenlik perspektifinden bakıldığında Kürt Bölgesel Yönetimi’nin (KRG) güçlü olmasına ihtiyacı olacak. Kürtler ve Türklerin birbirlerine her zamankinden daha çok ihtiyacı var” diye yazdı.

“Cihatçı militanların son dönemlerde Suriye ve Irak içerisinde gerçekleştirdikleri ilerleme bir NATO üyesi olan Türkiye’nin güney komşularının çevresinde meydana gelen şiddete nasıl açıkça maruz kaldığını ortaya koyuyor. Ankara dün cihatçı militan grup Irak Şam İslam Devleti (IŞİD) terör örgütü tarafından rehin alınan 80 Türk vatandaşının serbest bırakılması için yoğun bir çabada bulundu. Yetkililer esirlerin arasında diplomatik çalışanlar, çocuklar ve özel kuvvetlerin de olduğunu söyledi” ifadelerini kullanan Amerika iş çevrelerinin gazetesi Wall Street Journal, Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu’nun, ‘Böylesine hassas konularda çok fazla açıklama yapmak veya detaylara girmek uygun olmayabilir. Önümüzde kritik ve dinamik bir süreç var’ şeklindeki açıklamalarını da aktararak haberine şöyle devam etti:

“Kriz ayrıca Irak’ın gittikçe tamamen mezhepsel hale dönüşen çatışmalara doğru sürüklendiğini de gösteriyor. Kürt güçler ülkenin kuzeyinde petrol zengini bir kenti ele geçirirken, Sünni militanlar Şii Müslümanlar tarafından saygı duyulan kutsal şehirlere doğru ilerleyeceklerini duyurdular. Türkiye için ise 80 kişinin rehin alınması IŞİD’in cumhurbaşkanlığı seçimlerinin de yaklaştığı Ağustos ayı öncesinde sınır boyunca yerel siyaseti de etkileyebilecek dramatik yükselişini gösteriyor. Örgüt ayrıca Ankara’nın Suriye’de gittikçe genişleyen bir cihatçı hareket ve en büyük 2. ihracat pazarı olan Irak’ta artan şiddetle beraber nasıl yeni bir bölgesel güvenlik görüntüsünün içerisine girdiğine de dikkatleri çekiyor”.

Royal United Services Institute görevlisi Aaron Stein’ın, “İran ile beraber Türkiye, komşu Irak ve Suriye’deki yeni dinamiklere en çok maruz kalan ülkeler. Türkiye şu anda sınırında iki başarısız devlet ile yüzleşme tehlikesiyle karşı karşıya. Güvenlik ve ekonomi perspektifinden baktığımızda bu çok tehlikeli ve öngörülemez bir durum” şeklineki sözlerini de aktaran ABD’li gazete, “Ankara yabancı cihatçıların Türkiye’nin uzun sınırından Suriye’ye geçerek Başkan Beşar Esad’a karşı savaşmasına göz yummakla eleştiriliyor. Pensilvanya’da bulunan Lehigh University uluslararası ilişkiler profesörü Henri Barkey, Türkiye hükümeti muhtemelen kontrolleri sıkılaştırmak zorunda kalacak ve IŞİD’in daha da büyümesini engellemeye çalışacak diyor. Barkey’e göre aynı zamanda Türkiye’nin ABD veya diğer NATO üyelerinin hava saldırıları gerçekleştirmesi için çok iyi konumlanmış hava üsleriyle Batı kuvvetleri tarafından gerçekleştirilebilecek herhangi bir saldırıda merkezi rol oynayabilir” şekline kaydetti.

“Türkiye medyası dün Türk uçaklarının Musul üzerinde keşif uçuşları yaptıklarını belirtirken, ordudan bir doğrulama gelmedi. IŞİD ve cihatçı ideolojisi Türkiye’nin uzun güney sınırında ilk kez karşılaştığı bir türbülans ve militanlık değil. Son yıllarda Ankara Saddam Hüseyin’in İran ile olan 8 yıllık savaşı, Irak’ta iki işgal ve Suriye’de son olan olaylarda istikrarını korumayı başardı. Türkiye aynı zamanda 1984 yılından barış görüşmelerinin başladığı 2012 yılına kadar güneydoğu bölgesindeki ayrılıkçı Kürtler ile ölümcül bir çatışmada yer alıyordu. Türkiye öte yandan kuzey Irak’ın Kürdistan Bölgesel Hükümeti (KRG) ile köprüler inşa ederken, Başbakan Nuri Maliki ile olan ilişkilerin ekşimeye başlaması ve yükselişte olan cihatçı hareket nedeniyle bu ilişki daha da güçlenebilir” yorumunda bulunan Wall Street Journal, Stein’ın, “Eğer Irak dağılırsa Türkiye’nin ekonomik ve güvenlik perspektifinden bakıldığında  Kürt Bölgesel Yönetimi’nin KRG güçlü olmasına ihtiyacı olacak. Kürtler ve Türkler’in birbirlerine her zamankinden daha çok ihtiyacı var” şeklindeki görüşlerine de yer verdi.

Gazete haberine şöyle devam etti:

“IŞİD’in elde ettiği kazançlar diğer bazı kanallar üzerinden Türkiye’nin çıkarlarını tehdit etme potansiyeli taşıyor. Yaşanan şiddet olayları Türk ürünlerinin Irak üzerinden gittiği Körfez ülkelerine olan rotayı sıkıştırarak ekonomiye zarar verebilir. Bu durum ayrıca Irak ile gerçekleştirilen ve geçtiğimiz yıl 12 milyar dolar gibi rekor bir seviyeye çıkan ihracatı da sekteye uğratabilir. Irak, Almanya’nın ardından Türkiye’nin en büyük 2. ihracat partneri. Yükselen bölgesel tansiyon aynı zamanda petrol fiyatlarını da artırırken, bu durum enerjiye ihtiyacı olan ülkeleri daha fazla para ödemek zorunda bırakarak Türkiye’nin cari açığını yükseltebilir. Böylesine durumlar Türkiye’nin yerel harcamayı azaltarak ihracat üzerinden 820 milyar dolarlık gayrı safi yurtiçi hasılanın yüzde 7’sini oluşturan cari açığını düşürüp ekonomisini yeniden hızlandırma planlarını da karıştırabilir. Rehine krizi aynı zamanda cumhurbaşkanlığı seçimlerine katılması ve kolayca kazanması beklenen Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın seçimler öncesinde önünde yeni bir zorluğu temsil ediyor. Başbakan yurtiçinde muhalefet tarafından otoriter olmakla eleştirilirken, yatırımcılar Merkez Bankası’nın bağımsızlığını sorguluyor ve Ankara’nın Suriye, Mısır ve diğer konularda tutunduğu tavırlar zaman zaman Washington ile ayrı düşmesine neden oluyor. Buna rağmen analistler Türkiye Başbakanı’nın IŞİD tarafından 80 kişinin rehin alınmasını kendi avantajına döndürebileceğini ve Mart ayında iktidar partisi tarafından seçimlerde kazanılan zaferin ivmesini artırabileceğini söylüyor”.

Gazete haberini, ABD risk danışma firması Teneo idari direktörü Wolfgango Piccoli’nin, “Ankara minimum siyasi zararı görmek için askeri seçenek yerine diplomasi seçeneğini tercih edeceğini söylüyor. Erdoğan ve yakınlarından çoğunlukla Türkiye’nin yereline hitab eden genelde gördüğümüz sert dili beklemeliyiz” şeklindeki görüşlerini aktararak noktaladı.