AL MONITOR: “TÜRKİYE, SURİYE NOKTASINDA İRAN’IN POZİYONUNA YÖNELİYOR”

 

Al Monitor sitesi, ‘İran ile Türkiye arasında neler oluyor?’ sorusunu sorduğu analizinde, Türkiye’nin, Suriye konusunda İran’ın pozisyonuna doğru kaydığını kaydetti.

Ortadoğu’ya ilişkin analizler yayınlayan Washington merkezli Al Monitor sitesi, ‘İran ile Türkiye arasında neler oluyor?’ sorusunu sorduğu analizinde, “Türkiye ve İran’ın Suriye krizi konusunda, aralarında çok sayıda görüş ayrılığı bulunması nedeniyle birbirlerinden uzaklaştıklarının sanıldı. Halbuki her geçen gün Ankara ve İran, yavaş ancak sağlam adımlar ile iki ülkenin Tahran’da bir kaynağın stratejik işbirliği antlaşması olarak tanımladığı belgeyi imzalamasına yol açabilir stratejik ilişkilere doğru ilerliyor” ifadelerini kullandı.

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın iki hafta içinde Tahran’da beklendiğine, iki ülke Dışişleri Bakanlarının da kısa bir süre içinde karşılıklı olarak ziyaretlerde bulunduklarına dikkat çekilen analizde, “Bu ziyaretler, İran ile Türkiye arasında yüksek bir koordinasyon düzeyini yansıtıyor. Yine bazıları, ‘Suriye ile ilgili görüş ayrılıkları ne oldu?’ diye soracaklar” denildi.

Analizde ayrıca şu değerlendirmelere yer verildi:

“Suriye konusundaki farklı yaklaşımlara rağmen iki ülke başka alanlarda işbirliğini sürdürüyor. Tahran’daki bir kaynak, iki ülkenin güvenlik yetkililerinin sık sık bir araya gelerek ulusal güvenlik açısından hayati önem taşıyan bilgileri paylaştıklarını söyledi. ‘Suriye konusunda bile işbirliği oldu’ diyen söz konusu kaynak her iki ülkenin Suriye’de kaçırılan vatandaşlarının serbest kalması için karşılıklı çaba gösterdiklerini kaydetti. Kaynak, siyasi hedeflerde farklılıklar olabilir ama güvenlik cephesinde iki ülkenin aynı hedefleri var ve diğerinin çıkarlarına zarar vermek için hiçbir şey yapmazlar dedi. Ekonomik alanlarda da işbirliği sözkonusu. Erdoğan, İran’a yaptırım sisteminde, spesifik olarak petrol için altın ticareti olarak bilinen meselede yaratmakla suçlandığı kara deliklerin bedelini hala ödüyor. 2012 yılında en az 20 milyar dolara ulaşan ikili ticaretin, İran’a yönelik yaptırımların bazılarının gevşetilmesi beklendiği bu dönemde daha da artacağı sanılıyor”.

‘Siyasi cephede İranlılar ve Türkler ne yapmayı düşünüyorlar?’ sorunu da soran ABD’li site “Suriye konusunda iki ülkenin pozisyonlarının birbirine yaklaştıkları kesin gibi. Türkiye şimdi, kan dökülmesinden tek çıkışının siyasi bir çözüm olduğundan emin.  Suriye sınırına İslami radikal grupların hakim olması Türkiye’nin güvenlik ve belki ekonomik ve siyasi istikrarına tehdit oluşturdu. Son bir önemli nokta da var: Türkiye, başka bölgesel güçlerce Suriye’nin dışarısına itiliyor. Suriye muhalefeti içindeki müttefikleri, eskiden gibi etkili değil ve başlıca savaşan taraflar Suudi Arabistan’a daha yakın. Sonuç olarak Türkiye’nin Suriye’deki rolü azalıyor” dedi.

Analiz, “İran da Esad’ı iktidarda tutmak için ağır bedel ödemeyi sürdürdü. İran’ın bölge ile ilişkilerin normalleşmesi gerekiyor. Hem İran hem de Türkiye’nin, birbirine ihtiyaçları var. Her birinin müttefikleri var ve ayrıca aynı bölgesel rakipleri paylaşıyorlar” yorumuyla son buldu.